Jak z tego wynika największe skupisko rodzin z nazwiskiem Wasil  znajduje się w województwie lubelskim. Jednak rodziny Wasilów  występujących w Wielkopolsce, czyli naszych krewnych nie pochodzą z lubelszczyzny lecz z Małopolski. A dokładniej z Poręby Spytkowskiej w powiecie brzeskim, około 10 km  na południowy wschód od Bochni.

Sądząc po dużej ilości dzisiejszych mieszkańców tej wsi noszących nazwisko Wasil, można przypuszczać że ta rodzina zamieszkuje te tereny w sposób ciągły i od zamierzchłych czasów. W Porębie Spytkowskiej do dzisiaj mieszka wiele rodzin z tym nazwiskiem. O liczebności  nazwiska Wasil w Porębie Spytkowskiej świadczyć też może duża ilość nagrobków z tym nazwiskiem znajdujących się na tamtejszym cmentarzu parafialnym.

Niektóre z tych rodzin  jednak, jak same twierdzą, nie są spokrewnione ze sobą, mimo powiązań  poprzez wspólnie noszone nazwisko Wasil. Z genealogicznego punktu widzenia takie skupisko ludzi z tym samym nazwiskiem w jednej miejscowości raczej nie jest przypadkowe i zapewne ludzie ci mają wspólne korzenie, tyle tylko że we wcześniejszych pokoleniach. Więzy pokrewieństwa tych osób dawniej zostały zapomniane. Albo też co bardziej prawdopodobne, dawniejsi krewni trwali  przez wiele lat  w sporach rodzinnych  których następstwem było to że nie utrzymywali oni ze sobą kontaktów. Co w konsekwencji w następnych pokoleniach doprowadziło do zapomnienia powiązań rodzinnych. Tacy zapomniani krewni zdarzali się bardzo często i dopiero badania genealogiczne często mogą wyjaśnić stopień pokrewieństwa tych osób. Podobny przypadek  krewnych którzy twierdzili że nie są krewnymi udało mi się rozwiązać w rodzinie Wendlandtów moich krewnych ze strony prababki, gdzie trzy rodziny o tym samym nazwisku mieszkały w jednej małej wiosce i każda z nich twierdziła że nie są krewnymi. Jednak moje badania genealogiczne dokumentów metrykalnych wykazały że są krewnymi.

Jeden ze starszych członków rodu Jan Wasil syn Stanisława który za sprawą ożenku zamieszkał we wsi Żdanów koło  Zamościa. Otóż on  twierdzi  że jest prawdopodobne że rodzina Wasilów kiedyś nosiła nazwisko Wasilewscy lub Wasilewicz tylko ze względu na represje zaborców wobec osób narodowości polskiej  biorących udział w patriotycznych zrywach postanowili zmienić nazwisko. Być może  tak było ale tego dziś już raczej nie rozstrzygniemy. W czasach zaborów rodziny polskie przemieszczały się też między zaborami aby uniknąć poboru do wojska i bywało że przy tej okazji zmieniali nazwisko by nie byli utożsamiani z uchylającymi się od służby poborowymi. Faktem jednak jest że w Porębie Spytkowskiej na przełomie XVIII i XIX wieku mieszkało wiele rodzin noszących nazwisko Wasilowski, a tych z nazwiskiem Wasil w zasadzie nie było wcale. Dopiero w aktach metrykalnych parafii w Porębie Spytkowskiej z 1827 roku dotyczących ślubu Antoniego Wasila podano iż był synem Marcina Wasila.  Natomiast  w akcie ślubu  tegoż samego Marcina  widnieje jeszcze nazwisko  Wasilowski. Tak samo było też z Dominikiem Wasilowskim którego syn Tomasz urodził się jako Wasilowski a ślub brał jako Wasil. Natomiast niektórzy bracia  Marcina i Dominika nadal nosili nazwisko Wasilowski. W następnych pokoleniach w Porębie Spytkowskiej nazwisko Wasilowski zanikło prawie całkowicie a Wasil pozostało do dziś.  Tak więc może to wskazywać że w początku XIX wieku z jakiegoś powodu wiele osób z tej rodziny zmieniło nazwisko na Wasil. Ale może to być też rezultat ignorancji proboszcza w sposobie interpretacji i zapisywaniu nazwisk wypowiadanych słownie przez osoby biorące udział w ceremonii wymagającej zapisów metrykalnych. Proboszcz poprostu zapisał nazwisko tak jak je usłyszał od obecnych osób. A osoby te często przedstawiały swe nazwisko w skrótowej wersji jeśli była bardziej przyswajalna i łatwiejsza w zapamiętaniu.  Takie błędy często występowały w metrykach.  Należało by tu jeszcze dodać że najstarsi Wasilowscy z początku XVIII wieku zapewne nie mieszkali i nie rodzili się w Porębie Spytkowskiej ale w pobliskim Wiśniczu lub w okolicy Wiśnicza gdyż jak wynika z jednej metryki małżeńskiej ów Wasilowski należał do parafii Wiśnicz.

Najstarszym znanym nam z aktu zgonu krewnym z Poręby był zapewne Piotr Wasilowski który żył w latach 1730-1806 i zmarł w Porębie. Napewno jego dziećmi byli synowie Jakub i Ignacy oraz córki Katarzyna, Agnieszka i Petronela. Natomiast domniemani jego synowie to Marcin, Szymon, Dominik i Stanisław. Dotychczas znane metryki  wymienionych powyżej Wasilowskich ze względu na skąpe informacje w nich zawarte nie pozwalają ustalić czy Piotr był bezpośrednim przodkiem dla Dominika i Marcina. Jednak jest on najbardziej prawdopodobnym ich przodkiem. Zarówno Marcin Wasilowski  urodzony w 1783 roku jak i Dominik urodzony około 1780 roku, mieli dzieci które w metrykach urodzenia byli Wasilowskimi, natomiast w metrykach małżeńskich byli już Wasilami. Od Dominika wywodzą się już z nazwiskiem Wasil krewni  z naszego drzewa genealogicznego tworzący linię wielkopolską Wasilów. Są to urodzeni w Porębie Spytkowskiej rodzina Tomasza Wasila urodzonego w 1804 roku i jego żona Katarzyna z domu Kulka którzy ślub brali też w Porębie w 1826 roku.  Z kolei ich syn Jan Wasil oraz jego małżonka Katarzyna z domu Piekarz (ślub 1850) byli rodzicami  Wojciecha Wasila również tam urodzonego w 1865, jego żona Maria z domu Stolińska urodzona w 1863 roku też z Poręby. W Porębie Spytkowskiej jak wynika z dokumentów urodziły się też wszystkie  dzieci Wojciecha i Marii, w kolejności: Ludwik Wasil ur. 1894; Jan Wasil ur. 1895; Katarzyna Wasil ur. 1897;   Stanisław Wasil ur. 1904 i Anna Wasil ur. 1905. Wszystkie te dzieci Wojciecha i Marii Wasilów wyjechały z Poręby Spytkowskiej i jedni wcześniej jeszcze przed wojną, inni po wojnie osiedliły się w Wielkopolsce  i tak Jan zamieszkał w okolicach Gorzowa Wlkp (wieś Baczyna); Katarzyna po mężu Bulera wraz z ojcem Wojciechem zamieszkała w okolicacach Damasławka  pow. Wągrowiec (wieś Srebrna Góra); Ludwik zamieszkał w okolicy Krzyża Wlkp (wieś Łokacz);  natomiast  Stanisław w okolicy Chodzieży (wieś Radwanki) a Anna po mężu Koteras początkowo też w okolicy Chodzieży (wieś Prosna) następnie okolice Poznania (miasto Luboń). Co do ich rodziców to wiemy że Wojciech wyjechał także, a o jego żonie Marii z domu Stolińskiej w zasadzie nic nie wiadomo, prawdopodobnie już wcześniej zmarła.  Aniceta Mansfeld córka Jana a wnuczka Wojciecha i Marii Wasilów wspominając dziadków nie pamięta po przeprowadzce na ziemie wielkopolskie obecności swej babki przy Wojciechu . Trudno jest też ustalić czy wyjeżdżali oni razem całymi rodzinami czy też pojedynczo. Być może, jeden który wyjechał wcześniej, będąc zadowolony z decyzji wyjazdu i polepszenia swego bytu przyciągał drugich. Tego jak było jednak możemy się tylko domyślać. Wiadomo natomiast że w związki małżeńskie niektórzy zapewne ci najstarsi, wstępowali jeszcze w Porębie Spytkowskiej a inni już w Wielkopolsce. Dzisiaj z tych Wasilów już nikt nie żyje, ale żyją nadal ich potomkowie na terenie województw wielkopolskiego, lubuskiego, zachodniopomorskiego, śląskiego, małopolskiego i lubelskiego. Muszę tu jeszcze wspomnieć że wyżej wymieniony Ludwik Wasil po pewnym czasie zapewne po śmierci żony pozostawił na gospodarstwie w okolicy Krzyża Wlkp swego syna a sam wrócił do Sufczyna do domu rodzinnego jego żony Stefanii. Wrócił do swej córki która już wcześniej wróciła z Wielkopolski i po wyjściu za mąż i wyremontowaniu splądrowanego podczas ich nieobecności domu tam prowadziła  gospodarstwo otrzymane po rodzicach.

Część powyższych informacji pochodzi od potomków wspominanych tu Wasilów lub ich bliskich. Ich relacje jako  ludzi starszych mogą zawierać błędne informacje i dlatego chciałbym tutaj zwrócić się do wszystkich którzy mogą coś więcej wiedzieć na temat losów tej rodziny Wasilów. Szczególnie apeluję do mieszkańców Poręby Spytkowskiej gdzie jak wiem do dzisiaj mieszka wiele osób noszących nazwisko Wasil, być może ktoś czytając ten tekst rozpozna lub skojarzy wymienione tu osoby jako swoich krewnych lub znajomych. Takie osoby bardzo proszę o kontakt  z administratorem

Uwaga: Wszelkie sugestie i uwagi  dotyczące historii Poręby Spytkowskiej lub umieszczonych tu fotografii proszę kierować  na Kontakt z administratorem